Thủ tục thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc

28/12/2024

Thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc là một vấn đề pháp lý thường gặp trong các gia đình. Khi một người mất đi mà không để lại di chúc, việc chia tài sản, đặc biệt là quyền sử dụng đất, sẽ tuân theo quy định của pháp luật. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết về thủ tục thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc, từ định nghĩa, quy trình thực hiện đến các giấy tờ cần thiết.

1. Thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc là gì?

Theo Bộ luật Dân sự 2015, thừa kế có 2 hình thức cơ bản: thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Khi không có di chúc, việc thừa kế sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật, nghĩa là di sản sẽ được chia theo hàng thừa kế do Bộ luật Dân sự quy định.

Hàng thừa kế: Điều 651 của Bộ luật Dân sự xác định cụ thể hàng thừa kế như sau:
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Điều kiện hưởng thừa kế: Theo Điều 650, những người thừa kế theo pháp luật có quyền nhận di sản khi không có di chúc, di chúc không hợp lệ, hoặc những người theo di chúc không còn quyền hưởng thừa kế.

Thủ tục thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc

>>> Xem thêm: Chia thừa kế khi đất không có sổ đỏ được không?

2. Thủ tục nhận thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc

Quy trình nhận thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc tương đối đơn giản và bao gồm các bước cụ thể dưới đây.

2.1. Hồ sơ cần chuẩn bị

Theo quy định tại Điều 40 Luật Công chứng 2014, các giấy tờ cần chuẩn bị bao gồm:

Phiếu yêu cầu công chứng: Ghi đầy đủ thông tin cá nhân của người thừa kế và nội dung cần công chứng.
Văn bản thỏa thuận: Văn bản phân chia di sản thừa kế hoặc văn bản khai nhận di sản.
Giấy tờ tùy thân: Bản sao Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Hộ chiếu còn hiệu lực, Giấy khai sinh (trong trường hợp là con của người để lại di sản), Giấy đăng ký kết hôn (nếu là vợ/chồng).
Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất: Sổ đỏ hoặc sổ hồng liên quan đến tài sản thừa kế.
Giấy chứng tử: Bản sao giấy chứng tử của người để lại di sản.
Giấy tờ khác: Lý lịch Đảng hoặc Giấy xác nhận phần mộ hoặc Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản.

2.2. Địa điểm nộp hồ sơ

Thủ tục công chứng cần được thực hiện tại Tổ chức hành nghề công chứng hoặc Văn phòng công chứng (tư nhân) hoặc Phòng công chứng (Nhà nước) nơi có quyền sử dụng đất. Người thừa kế cần đảm bảo đến đúng nơi và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ.

2.3. Trình tự của thủ tục công chứng

Quy trình thực hiện thủ tục công chứng bao gồm các bước sau đây:

Chuẩn bị hồ sơ: Người thừa kế chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết theo quy định.
Nộp hồ sơ tại cơ quan công chứng: Người thừa kế đến nộp hồ sơ và nhận sự hướng dẫn từ công chứng viên.
Công chứng viên kiểm tra: Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, nếu đầy đủ sẽ tiếp nhận; nếu thiếu sót sẽ yêu cầu bổ sung.
Niêm yết thông báo: Công chứng viên sẽ niêm yết thông báo tại UBND cấp xã nơi người chết thường trú và nơi có đất trong vòng 15 ngày làm việc.
Ký và công chứng văn bản: Sau khi niêm yết hết thời gian và không có khiếu nại, người thừa kế sẽ ký vào văn bản và công chứng viên hoàn tất công chứng.

2.4. Chi phí công chứng

Người thừa kế cần chi trả các khoản phí công chứng dựa vào giá trị của di sản thừa kế, được quy định theo Thông tư 257/2016/TT-BTC. Chi phí này có thể bao gồm phí công chứng, thù lao công chứng viên và các khoản phí khác liên quan đến thủ tục.

Thủ tục thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc

>>> Tham khảo: Chi phí làm thủ tục thừa kế: Tất tần tật về các khoản phải nộp

Thực hiện thừa kế quyền sử dụng đất không có di chúc là một quy trình quan trọng, đòi hỏi người thừa kế phải nắm rõ các quy định pháp lý và chuẩn bị hồ sơ đầy đủ. Việc này không chỉ giúp bảo đảm quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan mà còn tránh rắc rối về pháp lý trong tương lai.

Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ trong việc thực hiện thủ tục thừa kế, hãy liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số hotline 0966.22.7979 hoặc ghé thăm văn phòng trực tiếp. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn với các dịch vụ công chứng chuyên nghiệp và tận tình.

>>> Giải quyết: Trường hợp chia thừa kế khi có người trong gia đình không đồng thuận.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.

2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.