Thủ tục làm giấy từ chối tài sản là quy trình pháp lý quan trọng giúp cá nhân bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình trong các trường hợp thừa kế và phân chia tài sản. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về các bước cần thực hiện khi tiến hành thủ tục này. Hãy cùng tìm hiểu để tự tin thực hiện các quyền lợi của mình!
1. Khước từ tài sản là gì?
Khước từ tài sản, hay còn gọi là từ chối tài sản, là một thuật ngữ phổ biến trong lĩnh vực pháp luật, dùng để chỉ hành động từ chối quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản. Khước từ tài sản không chỉ được áp dụng trong lĩnh vực kinh doanh mà còn rất quan trọng trong lĩnh vực thừa kế và chế độ tài sản của vợ chồng. Dưới đây là phân tích chi tiết về khước từ tài sản trong hai tình huống chính:
1.1. Khước từ di sản thừa kế
Khước từ di sản thừa kế là việc người thừa kế quyết định không nhận di sản được để lại cho mình. Điều này có thể xảy ra trong nhiều trường hợp, như khi tài sản được thừa kế có giá trị thấp hơn số nợ mà người thừa kế phải gánh vác. Theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, nhưng điều này phải được thể hiện bằng văn bản và gửi đến người quản lý di sản cũng như các người thừa kế khác. Đồng thời, người từ chối không được trốn tránh nghĩa vụ tài chính với người khác.
1.2. Khước từ tài sản chung của vợ chồng
Trong trường hợp tài sản chung của vợ chồng, khước từ tài sản có thể xảy ra khi một bên vợ hoặc chồng không muốn nhận một phần nào đó trong số tài sản chung. Điều này có thể liên quan đến việc phân chia tài sản trong trường hợp ly hôn hoặc khi có sự thay đổi trong chế độ tài sản của hai vợ chồng. Điều 47 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định rằng việc thỏa thuận về chế độ tài sản của hai vợ chồng phải được lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo tính hợp pháp.
2. Tại sao cần làm giấy từ chối tài sản?
Giấy từ chối tài sản là công cụ pháp lý đảm bảo rằng việc từ chối tài sản của cá nhân sẽ được công nhận và bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Một số lý do chính để thực hiện thủ tục làm giấy từ chối tài sản bao gồm:
- Tránh rủi ro pháp lý: Việc không công nhận quyền sở hữu tài sản có thể dẫn đến tranh chấp pháp lý trong tương lai. Giấy từ chối tài sản giúp xác định rõ ràng quyền lợi của từng bên.
- Bảo vệ lợi ích cá nhân: Đặc biệt trong trường hợp thừa kế, từ chối nhận di sản có thể giúp bảo vệ cá nhân khỏi phải gánh vác nợ nần không mong muốn.
- Xác định quyền sở hữu tài sản: Trong trường hợp tài sản chung của vợ chồng, việc làm giấy từ chối tài sản giúp xác định rõ đâu là tài sản riêng của mỗi bên, từ đó tránh các tranh chấp phát sinh sau này.
>>> Hướng dẫn: Mẫu đơn từ chối tài sản vợ chồng theo quy định.
3. Thủ tục làm giấy từ chối tài sản
3.1. Thủ tục khước từ tài sản của vợ chồng
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Khi thực hiện thủ tục khước từ tài sản chung của vợ chồng, bạn cần phải chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ gồm:
- Văn bản thỏa thuận khước từ tài sản chung, trong đó trình bày rõ ràng nội dung khước từ.
- Giấy tờ tùy thân của cả hai vợ chồng (chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân).
- Giấy tờ liên quan đến tài sản chung như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất, giấy tờ xe cộ, v.v.
Bước 2: Công chứng, chứng thực hồ sơ
Để thực hiện quy trình công chứng, bạn cần thực hiện các bước sau:
- Đến văn phòng công chứng hoặc UBND xã/phường nơi bạn cư trú để nộp hồ sơ. Tại đó, bạn sẽ điền thông tin vào phiếu yêu cầu công chứng theo yêu cầu của công chứng viên.
- Công chứng viên sẽ xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và hướng dẫn bạn ký vào văn bản thỏa thuận khước từ tài sản. Sau khi thực hiện xong, công chứng viên sẽ ghi lời chứng và đóng dấu vào hồ sơ.
Thời gian thực hiện: Quy trình này thường không mất quá 02 ngày làm việc, nhưng đối với các hồ sơ phức tạp có thể kéo dài thêm nhưng không quá 10 ngày làm việc (Tại VPCC Nguyễn Huệ chỉ mất khoảng 5-10 phút cho việc công chứng).
3.2. Thủ tục khước từ di sản thừa kế
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ từ chối nhận di sản thừa kế
Khi từ chối nhận di sản thừa kế, bạn cần cung cấp các giấy tờ cần thiết, bao gồm:
- Văn bản từ chối nhận di sản thừa kế, nêu rõ lý do từ chối và cam kết không nhằm mục đích trốn tránh nghĩa vụ tài chính.
- Bản sao chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân có chứng thực.
- Bản sao di chúc (nếu có).
- Bản sao giấy chứng tử của người để lại di sản.
Bước 2: Chứng thực văn bản từ chối di sản
Đến UBND cấp xã hoặc văn phòng công chứng để thực hiện chứng thực văn bản từ chối nhận di sản:
- Công chứng viên sẽ kiểm tra hồ sơ và hướng dẫn bạn ký tên tại văn bản từ chối. Nếu bạn không thể ký, cần có 02 người làm chứng tham gia.
- Sau khi hoàn tất quy trình chứng thực, bạn sẽ nhận lại văn bản từ chối nhận di sản.
Bước 3: Nhận văn bản từ chối di sản
Tiến hành thanh toán các khoản phí liên quan và nhận văn bản công nhận từ chối di sản thừa kế.
>>> Giải đáp: Người câm điếc có đủ năng lực từ chối nhận di sản thừa kế?
4. Mẫu đơn xin khước từ tài sản
Khước từ tài sản là thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong thực tiễn, nhưng không phải là thuật ngữ chính thức được quy định trong các văn bản pháp luật. Vì vậy, mẫu giấy khước từ tài sản sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng hoàn cảnh cụ thể. Dưới đây là hai ví dụ về các văn bản giấy khước từ tài sản:
4.1. Mẫu giấy khước từ tài sản thừa kế
|
4.2. Giấy từ chối tài sản vợ chồng
|
|
|
|
5. Câu hỏi thường gặp về thủ tục làm giấy từ chối tài sản
Hỏi: Giấy từ chối tài sản có cần công chứng không?
Việc công chứng phụ thuộc vào loại tài sản và tình huống cụ thể. Như đã đề cập, khước từ di sản thừa kế không yêu cầu công chứng, nhưng tài sản chung của vợ chồng thì có.
Hỏi: Làm giấy từ chối tài sản ở đâu?
Bạn có thể thực hiện việc này tại các văn phòng công chứng hoặc UBND cấp xã/ phường nơi cư trú.
Hỏi: Chi phí và thời gian thực hiện thủ tục
- Chi phí công chứng: Mức phí cho văn bản từ chối di sản thừa kế hiện tại là khoảng 20.000 đồng cho mỗi trường hợp công chứng.
- Thời gian thực hiện: Tối đa không quá 02 ngày làm việc cho hồ sơ hợp lệ.
Hỏi: Mẫu giấy từ chối tài sản?
Mẫu giấy từ chối tài sản có thể tìm thấy tại văn phòng công chứng, văn phòng luật sư hoặc trên các trang web của cơ quan quản lý nhà nước.
>>> Tìm hiểu: Thủ tục từ chối nhận di sản thừa kế mới nhất.
Kết luận
Thủ tục làm giấy từ chối tài sản không chỉ giúp bạn bảo vệ quyền lợi hợp pháp mà còn giảm thiểu rủi ro pháp lý trong các giao dịch. Nắm vững quy định và quy trình sẽ là bước đi cần thiết cho mỗi cá nhân trong việc quản lý và bảo vệ tài sản của mình.
Nếu bạn đang cần hỗ trợ hoặc có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến thủ tục làm giấy từ chối tài sản, hãy liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ theo số hotline 0966.22.7979 hoặc ghé thăm văn phòng trực tiếp. Đội ngũ chuyên viên tư vấn của chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ và thực hiện thủ tục một cách nhanh chóng và thuận tiện nhất.
>>> Xem thêm: Thay đổi Quy định về công chứng văn bản từ chối nhận di sản từ 01/07/2025.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com