Trong cuộc sống hiện đại, việc lập di chúc trở nên ngày càng cần thiết, không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của bản thân mà còn giảm thiểu tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình sau khi một người đã qua đời. Một di chúc viết tay không cần công chứng vẫn có giá trị pháp lý nếu được lập đúng cách. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về di chúc viết tay, quy định pháp luật liên quan, các lưu ý quan trọng, hướng dẫn mẫu di chúc viết tay không cần công chứng và cách thức thực hiện.
1. Tìm hiểu về di chúc
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển giao tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Di chúc không chỉ đơn thuần là tài liệu pháp lý mà còn là cách thể hiện tình cảm và trách nhiệm của người lập đối với những người còn sống. Theo Bộ luật Dân sự 2015, di chúc có thể được lập bằng nhiều hình thức khác nhau, trong đó có di chúc viết tay.
Các loại di chúc
Theo quy định trong Bộ luật Dân sự 2015, các loại di chúc gồm có:
- Di chúc bằng văn bản:
- Di chúc viết tay không cần người làm chứng: Người lập phải tự viết và ký vào di chúc.
- Di chúc viết tay có người làm chứng: Người lập có thể nhờ người khác viết, nhưng phải có ít nhất hai người làm chứng.
- Di chúc có công chứng: Di chúc này được thực hiện tại tổ chức công chứng.
- Di chúc có chứng thực: Di chúc này được chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền.
- Di chúc miệng: Di chúc được lập thành hình thức miệng trong những trường hợp khẩn cấp, nhưng cần được chứng thực ngay sau đó.
2. Điều kiện để di chúc viết tay không cần công chứng hợp pháp
Để một di chúc viết tay được coi là hợp pháp mà không cần công chứng, cần đảm bảo các điều kiện sau:
- Người lập di chúc: Phải là người minh mẫn, sáng suốt và không bị lừa dối, đe dọa hay cưỡng ép khi lập di chúc.
- Nội dung di chúc: Phải hợp pháp, không vi phạm quy định của pháp luật, không trái với đạo đức xã hội.
- Hình thức di chúc: Phải tuân thủ theo quy định của pháp luật. Cụ thể, người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc.
Theo Điều 630 và Điều 631 Bộ luật Dân sự 2015, các yêu cầu trên phải được thực hiện nghiêm túc để đảm bảo tính hợp pháp của di chúc.
Một di chúc viết tay không cần công chứng vẫn có thể hợp pháp nếu thỏa mãn các điều kiện nêu trên. Tuy nhiên, để tăng cường tính pháp lý và giảm thiểu khả năng tranh chấp sau này, việc nhờ người làm chứng là một phương pháp tốt. Người làm chứng cần phải có năng lực pháp lý và không được là người thừa kế trong di chúc.
>>> Hướng dẫn: Thủ tục chứng thực di chúc tại UBND xã.
Các yếu tố tạo nên tính hợp pháp cho di chúc viết tay
- Minh mẫn và tự nguyện: Người lập di chúc phải trong tình trạng tỉnh táo và tự ý thực hiện.
- Nội dung rõ ràng: Các điều khoản trong di chúc cần rõ ràng, tránh mơ hồ có thể gây tranh chấp.
- Đánh số trang và chữ ký: Đối với các bản di chúc dài, cần đánh số trang và có chữ ký hoặc điểm chỉ để tăng tính xác thực.
3. Nội dung cần có trong mẫu di chúc viết tay
Khi lập di chúc viết tay, các nội dung sau cần được trình bày cụ thể:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc và địa điểm: Đây là thông tin quan trọng ghi nhận thời điểm người lập di chúc bày tỏ ý chí của mình.
- Thông tin về người lập di chúc: Bao gồm họ tên, số Căn cước công dân, địa chỉ thường trú.
- Thông tin người thừa kế: Cần ghi rõ họ tên, địa chỉ của người, tổ chức được hưởng di sản hoặc điều kiện để cá nhân, tổ chức được hưởng di sản.
- Di sản để lại: Mô tả chi tiết về tài sản thừa kế (như đất đai, nhà cửa, tài sản khác): Vị trí, diện tích, thông tin pháp lý,...
- Chỉ định người thực hiện nghĩa vụ: Nếu có, cần rõ ràng về việc thực hiện nghĩa vụ.
Kỹ thuật viết di chúc
- Người lập di chúc cần viết bằng tay, tránh sử dụng ngôn từ phức tạp, cần ngắn gọn và dễ hiểu.
- Không viết tắt hoặc ký hiệu: Di chúc phải được viết rõ ràng.
- Nên trình bày theo thứ tự từ thông tin cá nhân cho đến các điều khoản cụ thể về di sản.
- Tẩy xóa và sửa chữa: Nếu có sự sửa chữa, người lập di chúc hoặc người làm chứng phải ký cạnh đó.
4. Mẫu di chúc viết tay không cần công chứng chuẩn nhất
Mẫu di chúc viết tay tham khảo:
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
-------------------
DI CHÚC
Hôm nay, ngày …. tháng …. năm ………., vào lúc …. giờ …. phút, tại nhà riêng
Họ và tên tôi là: ……………………………………….... Sinh ngày: …………………………….
CCCD số: ………………… Cấp ngày: …. / .… / ………. Nơi cấp: ……………………………
Địa chỉ thường trú: ………………………………………………………………………………….
Trong trạng thái tinh thần minh mẫn, sáng suốt, tôi lập di chúc này như sau:
Tôi là chủ sở hữu khối tài sản gồm:
1. Một căn nhà riêng tại số nhà 58B , phố Hàm Nghi, Mỹ đình 2, Nam Từ Liêm, Hà Nội
2. Tài khoản ngân hàng 1.200.000.000 đồng
3. Một chiếc xe ô tô Honda
Các giấy tờ chứng từ sở hữu được cơ quan có thẩm quyền cấp gồm:
1. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất
2. Một giấy tờ xe
3. Sổ ngân hàng.
Nay tôi lập di chúc để định đoạt tài sản của tôi nêu trên như sau:
Sau khi tôi qua đời:
Ông (Bà) ………………………………………………… Sinh ngày: …………………………….
CCCD số: ………………… Cấp ngày: …. / .… / ………. Nơi cấp: ……………………………
Địa chỉ thường trú: ………………………………………………………………………………….
Sẽ được hưởng toàn bộ di sản thừa kế thuộc sở hữu của tôi, như đã nêu trên, do tôi để lại. Tôi không để lại di sản thừa kế của tôi nêu trên cho bất cứ ai khác.
Để làm chứng cho việc lập di chúc, tôi có mời hai nhân chứng là:
Nhân chứng 1:
Họ và tên: ……………………………………………….. Sinh ngày: …………………………….
CCCD số: ………………… Cấp ngày: …. / .… / ………. Nơi cấp: ……………………………
Địa chỉ thường trú: ………………………………………………………………………………….
Nhân chứng 2:
Họ và tên: ……………………………………………….. Sinh ngày: …………………………….
CCCD số: ………………… Cấp ngày: …. / .… / ………. Nơi cấp: ……………………………
Địa chỉ thường trú: ………………………………………………………………………………….
Hai nhân chứng kể trên là do tôi tự lựa chọn và mời họ đến, họ không thuộc những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của tôi, không phải là người có quyền và nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc, họ có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
Di chúc đã được lập xong lúc ……. ngày …………………. Đã thể hiện đúng theo ý chí, nguyện vọng của tôi, tôi không sửa đổi hoặc thêm bớt điều gì.
Di chúc được lập thành 02 bản, mỗi bản 02 trang.
……………, ngày .… tháng .… năm ……….
|
|
|
5. Hiệu lực của di chúc viết tay
- Thời điểm có hiệu lực: Di chúc sẽ có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế (tức là thời điểm người lập di chúc chết). Điều này được quy định rõ tại Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015.
- Tranh chấp di chúc: Trong trường hợp có nhiều bản di chúc được lập thì bản di chúc sau cùng có hiệu lực.
6. Các lưu ý quan trọng khi lập di chúc viết tay
- Tránh áp lực và sự can thiệp: Người lập di chúc nên làm việc này trong trạng thái thoải mái, không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ ai.
- Nhờ người làm chứng: Nếu có thể, nhờ một vài người làm chứng để tăng cường tính pháp lý cho di chúc.
- Bảo quản di chúc: Sau khi hoàn thành, nên giữ bản di chúc ở nơi an toàn và thông báo cho người thừa kế biết về sự tồn tại của tài liệu này.
>>> Giải đáp: Bản di chúc như thế nào là hợp lệ?
Kết luận
Việc lập di chúc viết tay không cần công chứng là một quyền lợi hợp pháp của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, để đảm bảo di chúc của bạn có hiệu lực, hãy tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật.
Nếu bạn còn băn khoăn về cách thức lập di chúc hoặc cần hỗ trợ chuyên môn, hãy liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua hotline 0966.22.7979 hoặc đến văn phòng của chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ tận tình. Chúng tôi cam kết mang lại dịch vụ công chứng uy tín, chất lượng, giúp bạn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình và gia đình.
>>> Tìm hiểu: Thẩm quyền công chứng di chúc: Quy định và thực tiễn.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com