Khi một người qua đời, quyền thừa kế tài sản của họ sẽ được chuyển giao theo quy định của pháp luật hoặc theo nội dung trong di chúc (nếu có). Để đảm bảo việc thừa kế diễn ra thuận lợi và hợp pháp, người thừa kế cần thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế tại UBND. Bài viết này sẽ hướng dẫn cụ thể quy trình, hồ sơ cần thiết cũng như các quy định pháp luật liên quan.
1. Khai nhận di sản thừa kế là gì?
Khai nhận di sản thừa kế là quá trình pháp lý xác lập quyền sở hữu của người thừa kế đối với tài sản được để lại từ người đã khuất. Thủ tục này không chỉ giúp người thừa kế chính thức được công nhận quyền lợi hợp pháp mà còn là một bước cần thiết để thực hiện các giao dịch tiếp theo liên quan đến tài sản thừa kế, như chuyển nhượng, sang tên sổ đỏ.
2. Quyền hạn của UBND trong việc khai nhận di sản thừa kế
Thẩm quyền của UBND cấp xã là rất quan trọng trong quy trình này. Cụ thể:
- Chứng thực văn bản khai nhận di sản: UBND cấp xã có quyền chứng thực cho các văn bản khai nhận di sản thừa kế nhằm xác nhận quyền thừa kế của người được hưởng di sản.
- Chứng thực các loại giấy tờ khác: Bao gồm giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, giấy chứng tử, di chúc, cùng các giấy tờ liên quan đến quan hệ nhân thân giữa người thừa kế và người đã khuất.
>>> Giải đáp thắc mắc: Phân chia di sản thừa kế tại UBND phường có đúng thẩm quyền không?
3. Quy trình khai nhận di sản thừa kế tại UBND
Quy trình khai nhận di sản thừa kế tại UBND cấp xã tuân theo quy định của Nghị định 23/2015/NĐ-CP và sẽ được thực hiện qua các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Khi chuẩn bị hồ sơ, người yêu cầu cần thu thập các tài liệu sau:
- Dự thảo văn bản khai nhận di sản thừa kế: Nêu rõ thông tin của người thừa kế, người đã khuất và danh sách tài sản thừa kế.
- Giấy chứng tử: Hoặc giấy tờ khác chứng minh người để lại di sản đã qua đời.
- Giấy tờ về tài sản của người đã mất: Bao gồm giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hợp đồng chuyển nhượng, sổ tiết kiệm, hoặc hợp đồng bảo hiểm (nếu có).
- Giấy tờ nhân thân của người thừa kế: Chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn hiệu lực.
- Di chúc (nếu có): Là bản di chúc hợp pháp của người quá cố.
- Giấy tờ chứng minh mối quan hệ thân thuộc: Như giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn giữa người để lại di sản và người thừa kế.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại UBND
Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, người yêu cầu sẽ nộp hồ sơ tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản. Cán bộ tiếp nhận hồ sơ sẽ kiểm tra và hướng dẫn bổ sung nếu hồ sơ chưa đầy đủ.
Bước 3: Kiểm tra hồ sơ
- Kiểm tra hồ sơ: Người thực hiện chứng thực sẽ kiểm tra giấy tờ trong hồ sơ. Nếu hồ sơ đầy đủ và chính xác, tiến hành thủ tục tiếp theo. Tất cả các bên tham gia truyền đạt ý kiến tự nguyện, minh mẫn và đều làm chủ hành vi của mình sẽ thực hiện chứng thực.
- Thụ lý chứng thực văn bản khai nhận di sản: Mỗi bên có trách nhiệm ký trước mặt người thực hiện chứng thực. Trường hợp có người không thể ký, họ có thể điểm chỉ hoặc cần có người làm chứng (tối thiểu 02 người) nếu không thể đọc, ký, hoặc điểm chỉ.
- Người làm chứng phải có đủ năng lực hành vi dân sự và không có quyền lợi hoặc nghĩa vụ liên quan đến văn bản khai nhận di sản. Cán bộ chứng thực sẽ ghi lời chứng theo mẫu quy định, ký, ghi rõ họ tên, đóng dấu của cơ quan thực hiện chứng thực, và ghi vào sổ chứng thực.
- Đối với văn bản có từ 02 trang trở lên: Từng trang phải được đánh số thứ tự, có chữ ký của người yêu cầu chứng thực và người thực hiện chứng thực. Nếu văn bản có từ 02 tờ trở lên thì sẽ phải đóng dấu giáp lai.
- Phiên dịch: Nếu có sự tham gia của người cần phiên dịch, người đó có trách nhiệm dịch toàn bộ nội dung cho người yêu cầu chứng thực và ký tên trên từng trang văn bản.
Bước 4: Nộp phí và nhận kết quả
- Nộp phí: Người yêu cầu chứng thực sẽ nộp phí theo quy định tại Điều 4 Thông tư 226/2016/TT-BTC về phí chứng thực.
- Nhận giấy hẹn: Sau khi nộp phí, cán bộ sẽ phát giấy hẹn cho người yêu cầu về ngày trả kết quả. Kết quả cuối cùng sẽ là văn bản khai nhận di sản thừa kế đã được chứng thực.
4. Những lưu ý quan trọng trong quy trình khai nhận di sản thừa kế
- Thời gian thực hiện: Người thừa kế cần thực hiện ngay sau khi người để lại di sản qua đời để tránh quá thời gian quy định. Thời hiệu yêu cầu xác nhận thừa kế là 10 năm từ thời điểm mở thừa kế.
- Từ chối nhận di sản: Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản. Tuy nhiên, việc từ chối phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản hoặc những người thừa kế khác.
- Người không có quyền hưởng di sản: Theo quy định, một số đối tượng như người đã có hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền lợi của người để lại di sản sẽ không được nhận di sản. Điều này được quy định rõ trong quy định của Bộ luật dân sự.
>>> Tìm hiểu: Phân chia di sản thừa kế trong trường hợp có người mất tích
Thủ tục khai nhận di sản thừa kế tại UBND là một bước quan trọng nhằm tạo lập quyền lợi hợp pháp cho người thừa kế. Việc thực hiện đúng quy trình và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sẽ giúp tiết kiệm thời gian và công sức cho các bên liên quan.
Nếu bạn cần hỗ trợ hoặc có bất kỳ thắc mắc nào về thủ tục này, đừng ngần ngại liên hệ với Văn phòng Công chứng Nguyễn Huệ qua số hotline 0966.22.7979 hoặc ghé thăm văn phòng trực tiếp. Chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và giúp đỡ bạn trong mọi vấn đề liên quan đến công chứng, chứng thực và khai nhận di sản thừa kế.
>>> Phân biệt: Khai nhận di sản thừa kế và thỏa thuận phân chia thừa kế.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com