Phân biệt khai nhận di sản thừa kế và thỏa thuận phân chia thừa kế

26/11/2024

Trong quá trình thực hiện quyền thừa kế, nhiều người thường nhầm lẫn giữa hai khái niệm quan trọng, khó phân biệt khai nhận di sản thừa kế và thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Hai thủ tục này đều liên quan đến việc xác lập quyền sở hữu tài sản từ người đã qua đời, nhưng có những điểm khác biệt quan trọng về bản chất, quy trình thực hiện và kết quả của chúng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các khái niệm này và cách phân biệt chúng một cách chính xác.

1. Khai nhận di sản thừa kế là gì?

1.1. Định nghĩa

Khai nhận di sản thừa kế là thủ tục mà các đồng thừa kế thực hiện để xác nhận quyền sở hữu di sản không chỉ bằng tài sản mà còn có thể là quyền sử dụng tài sản từ người đã mất. Việc khai nhận di sản được thực hiện khi không có tranh chấp giữa các đồng thừa kế hoặc khi di sản thuộc về một người duy nhất.

1.2. Căn cứ pháp lý

Bộ luật Dân sự 2015, Điều 609 quy định quyền thừa kế của cá nhân và thủ tục cần thiết để nhận di sản.
Luật Công chứng 2014, Điều 58 hướng dẫn quy trình công chứng cho việc khai nhận di sản thừa kế.

1.3. Quy trình khai nhận di sản

Chuẩn bị hồ sơ: Bao gồm giấy chứng tử, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản.
Nộp hồ sơ tại văn phòng công chứng hoặc cơ quan có thẩm quyền.
Tiến hành công chứng: Công chứng viên kiểm tra hồ sơ và xác nhận quyền sở hữu.
Nhận Giấy chứng nhận quyền sở hữu: Sau khi công chứng, các đồng thừa kế sẽ nhận được Giấy chứng nhận quyền sở hữu di sản.

Phân biệt khai nhận di sản thừa kế và thỏa thuận phân chia thừa kế

>>> Tham khảo thêm: Mẫu văn bản phân chia di sản thừa kế mới nhất

2. Thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là gì?

2.1. Định nghĩa

Thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là hình thức các đồng thừa kế tự nguyện thống nhất phần di sản mà mỗi người sẽ nhận sau khi người để lại di sản qua đời. Điều này thường xảy ra trong các trường hợp có nhiều đồng thừa kế có cùng quyền lợi mà trong di chúc không xác định rõ phần di sản của từng người.

2.2. Căn cứ pháp lý

Bộ luật Dân sự 2015, Điều 57 quy định về thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.
Luật Công chứng 2014, Điều 57 cũng quy định về yêu cầu công chứng thỏa thuận này.

2.3. Quy trình thỏa thuận phân chia di sản

Tiến hành thỏa thuận: Các đồng thừa kế gặp nhau để thảo luận và thống nhất phần di sản mà mỗi người sẽ nhận.
Lập biên bản thỏa thuận: Nội dung thỏa thuận cần được ghi lại rõ ràng và đồng thuận bởi tất cả các bên.
Nộp hồ sơ công chứng: Gửi biên bản thỏa thuận đến văn phòng công chứng để công chứng thỏa thuận phân chia di sản.
Nhận Giấy chứng nhận: Sau khi được công chứng, phần di sản của mỗi người sẽ được xác nhận.

Phân biệt khai nhận di sản thừa kế và thỏa thuận phân chia thừa kế

>>> Giải đáp thắc mắc: Phân chia di sản thừa kế tại UBND phường có đúng thẩm quyền không?

3. Sự giống và khác nhau giữa khai nhận và thỏa thuận phân chia di sản

3.1. Điểm giống nhau

Cả hai thủ tục đều có mục tiêu là xác lập quyền sở hữu đối với di sản thừa kế.
Cả hai đều phải tuân thủ các quy định của Bộ luật Dân sự 2015.
Hồ sơ yêu cầu công chứng của cả hai thủ tục đều bao gồm giấy tờ chứng minh quyền sở hữu và mối quan hệ giữa người để lại di sản và người hưởng di sản.

3.2. Điểm khác nhau

Tiêu chí	Khai nhận di sản	Thỏa thuận phân chia di sản
Căn cứ pháp lý	Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015 Điều 58 Luật Công chứng 2014	Điều 57 Luật Công chứng 2014 Điều 622 Bộ luật Dân sự 2015
Đối tượng hưởng	Người được chỉ định trong di chúc hoặc người duy nhất thừa kế theo pháp luật.	Tất cả những người thừa kế, bao gồm cả những người thừa kế theo di chúc mà không được xác định rõ phần di sản cụ thể.
Nội dung thực hiện	Công nhận và chuyển giao quyền sở hữu di sản từ người đã mất sang cho một người thừa kế.	Thỏa thuận để phân chia phần di sản cụ thể mà mỗi người thừa kế sẽ nhận được.
Ý chí của người thừa kế	Người thừa kế không có sự thỏa thuận phân chia, mà chỉ cần thực hiện quyền hưởng di sản.	Tất cả người thừa kế phải đồng thuận về việc phân chia di sản theo các phần cụ thể.
Kết quả	Chuyển quyền sở hữu di sản sang cho một người (nếu đó là người duy nhất thừa kế) hoặc công nhận quyền sở hữu đối với di sản.	Xác định rõ phần di sản mà mỗi người thừa kế được hưởng, làm cho họ trở thành đồng sở hữu của toàn bộ di sản.

4. Những lưu ý quan trọng khi thực hiện các thủ tục

Hiểu rõ quyền lợi: Trước khi quyết định khai nhận hay thỏa thuận phân chia di sản, các đồng thừa kế cần hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình.
Tư vấn pháp lý: Nên tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia pháp lý để đảm bảo việc thực hiện quy trình đúng đắn và hợp pháp.
Giữ gìn sự hòa hợp gia đình: Việc thỏa thuận phân chia di sản cần có sự đồng thuận của tất cả các bên để đảm bảo không xảy ra tranh chấp pháp lý về sau.

Phân biệt khai nhận di sản thừa kế và thỏa thuận phân chia thừa kế

>>> Giải quyết: Trường hợp chia thừa kế khi có người trong gia đình không đồng thuận

Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa khai nhận di sản thừa kế và thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là rất quan trọng trong quá trình thực hiện quyền thừa kế. Điều này không chỉ giúp xác lập quyền sở hữu hợp pháp mà còn đảm bảo quyền lợi của mỗi người thừa kế.

Nếu bạn còn thắc mắc hoặc cần hỗ trợ về vấn đề liên quan đến thừa kế, hãy liên hệ với Văn phòng Công chứng Nguyễn Huệ qua hotline 0966.22.7979 hoặc ghé thăm văn phòng. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe và hỗ trợ bạn một cách tận tình nhất.

>>> Giải đáp vấn đề: Có được phép hủy văn bản phân chia di sản thừa kế đã công chứng?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.

2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.