Hợp đồng công chứng đặt cọc: Những lưu ý quan trọng nên biết

10/03/2025

Hợp đồng công chứng đặt cọc là một phần quan trọng trong việc thực hiện các giao dịch thương mại, đặc biệt là trong lĩnh vực bất động sản. Dù không bắt buộc phải công chứng, việc công chứng hợp đồng đặt cọc mang lại nhiều lợi ích pháp lý cho các bên tham gia. Bài viết này sẽ đi sâu vào khái niệm, quy trình thực hiện, quyền lợi và trách nhiệm, cũng như các thủ tục liên quan đến hợp đồng công chứng đặt cọc.

1. Khái niệm hợp đồng đặt cọc

1.1. Định nghĩa

Theo Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng đặt cọc được hiểu là việc một bên (bên đặt cọc) giao cho bên kia (bên nhận đặt cọc) một khoản tiền hoặc tài sản có giá trị nhằm bảo đảm việc giao kết hoặc thực hiện một hợp đồng.

Hợp đồng đặt cọc có thể được xem như là một hợp đồng "dự phòng", thể hiện cam kết của bên đặt cọc với bên nhận đặt cọc về việc thực hiện hợp đồng trong tương lai.

1.2. Tính pháp lý

Hợp đồng đặt cọc mang tính chất bảo đảm cho các bên trong một giao dịch lớn, nhất là trong lĩnh vực bất động sản. Điều này có thể thấy rõ qua các điểm sau:

Cam kết: Bên đặt cọc cam kết sẽ giao kết hợp đồng chính thức trong một khoảng thời gian nhất định.
Bảo vệ quyền lợi: Hợp đồng đặt cọc tạo ra một lớp bảo vệ cho bên nhận đặt cọc, từ đó giảm thiểu rủi ro xảy ra trong trường hợp bên đặt cọc không thực hiện nghĩa vụ.

Hợp đồng công chứng đặt cọc

>>> Khám phá: Những hợp đồng bắt buộc phải công chứng.

2. Có bắt buộc công chứng hợp đồng đặt cọc không?

Mặc dù không có quy định nào yêu cầu phải công chứng hợp đồng đặt cọc, nhưng việc công chứng vẫn là một thực hành được khuyến khích. Lý do chính bao gồm:

Tính hợp pháp: Hợp đồng công chứng sẽ có giá trị pháp lý cao hơn trong trường hợp xảy ra tranh chấp.
Tránh rủi ro: Việc có một hợp đồng được công chứng sẽ giúp bảo vệ mỗi bên trong trường hợp có sự cố xảy ra trong giao dịch.

Cần lưu ý rằng mặc dù công chứng không bắt buộc theo pháp luật, nhưng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho các bên tham gia.

3. Các trường hợp hủy bỏ hợp đồng đặt cọc

3.1. Nguyên nhân hủy bỏ

Hợp đồng đặt cọc có thể bị hủy bỏ trong các trường hợp sau:

Theo thỏa thuận: Nếu tất cả các bên tham gia đồng ý bằng văn bản.
Vi phạm nghĩa vụ: Trong trường hợp bên đặt cọc từ chối thực hiện hợp đồng, bên nhận đặt cọc sẽ giữ lại tài sản đã được đặt cọc.

3.2. Thủ tục hủy bỏ

Việc hủy bỏ hợp đồng đặt cọc phải được thực hiện tại tổ chức công chứng.

Nơi thực hiện: Tổ chức hành nghề công chứng nơi hợp đồng đặt cọc đã được công chứng trước đó.
Công chứng viên: Công chứng viên sẽ xác nhận về việc hủy bỏ và kiểm tra các tài liệu liên quan.

4. Quyền lợi và trách nhiệm của các bên trong hợp đồng đặt cọc

4.1. Quyền lợi của bên đặt cọc

Nhận lại tài sản: Nếu hợp đồng được giao kết, bên đặt cọc sẽ được nhận lại tài sản đã đặt cọc.
Trả lại khoản tiền cọc: Nếu bên nhận đặt cọc từ chối thực hiện hợp đồng, bên nhận phải trả tài sản cọc cùng với một khoản tiền tương đương.

4.2. Trách nhiệm của bên đặt cọc

Cam kết giao kết: Bên đặt cọc phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ cá nhân theo hợp đồng. Nếu không thực hiện, bên đó sẽ mất quyền lợi về tài sản đã đặt cọc.
Bồi thường: Trong trường hợp bên đặt cọc vi phạm hợp đồng, bên này có thể bị yêu cầu bồi thường thiệt hại.

4.3. Quyền lợi của bên nhận đặt cọc

Giữ lại tài sản cọc: Nếu bên đặt cọc từ chối hợp đồng, bên nhận đặt cọc có quyền giữ lại tài sản đặt cọc.
Nhận khoản bồi thường: Bên nhận đặt cọc có quyền yêu cầu khoản tiền tương đương với giá trị của tài sản đặt cọc nếu bên đặt cọc không thực hiện hợp đồng.

4.4. Trách nhiệm của bên nhận đặt cọc

Phải hoàn trả tài sản cọc: Nếu bên nhận đặt cọc không thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng, họ phải hoàn trả tài sản cọc cho bên đặt cọc kèm theo khoản tiền bồi thường thiệt hại (nếu có thỏa thuận khác).

Hợp đồng công chứng đặt cọc

>>> Tham khảo: Mẫu hợp đồng đặt cọc theo cập nhật mới.

5. Thủ tục công chứng hợp đồng đặt cọc

5.1. Chuẩn bị hồ sơ

Để có thể thực hiện công chứng hợp đồng đặt cọc, các bên cần chuẩn bị những tài liệu sau:

Giấy tờ cá nhân: CCCD hoặc hộ chiếu còn hiệu lực của tất cả các bên tham gia.
Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản: Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản đặt cọc (sổ đỏ, sổ hồng).
Phiếu yêu cầu công chứng: Theo mẫu của tổ chức hành nghề công chứng.

5.2. Nơi công chứng

Hợp đồng đặt cọc có thể được công chứng tại:

Văn phòng công chứng: Được thành lập và hoạt động theo pháp luật.
Phòng công chứng: Thường thuộc cơ quan nhà nước.

5.3. Trình tự thực hiện

Tiếp nhận hồ sơ: Công chứng viên sẽ kiểm tra các giấy tờ, yêu cầu bổ sung nếu cần.
Công chứng: Sau khi hồ sơ được hoàn tất, công chứng viên sẽ thực hiện việc công chứng và đóng dấu hợp đồng.
Thời gian thực hiện: Thời gian công chứng có thể từ 02 đến 10 ngày làm việc, tùy thuộc vào độ phức tạp của hồ sơ.

5.4. Chi phí công chứng

Các chi phí phải trả cho việc công chứng hợp đồng đặt cọc sẽ tính theo giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng. Cụ thể:

Giá trị tài sản	Mức thu (tham khảo)
Dưới 50 triệu đồng	50.000 đồng
Từ 50 – 100 triệu đồng	100.000 đồng
Trên 100 triệu – 1 tỷ đồng	0.1% giá trị tài sản
Trên 1 tỷ đồng	1 triệu đồng + 0.06% phần vượt quá 1 tỷ
Từ trên 3 tỷ đồng – 5 tỷ đồng	2.2 triệu đồng + 0.05% phần vượt quá 3 tỷ
Từ trên 5 tỷ đồng – 10 tỷ đồng	3.2 triệu đồng + 0.04% phần vượt quá 5 tỷ
Từ trên 10 tỷ đồng – 100 tỷ đồng	5.2 triệu đồng + 0.03% phần vượt quá 10 tỷ
Trên 100 tỷ đồng	32.2 triệu đồng + 0.02% phần vượt quá 100 tỷ (mức thu tối đa là 70 triệu đồng/trường hợp)

Các khoản chi phí công chứng sẽ là một yếu tố quan trọng trong việc quyết định của các bên có nên thực hiện công chứng hợp đồng hay không.

6. Lý do nên công chứng hợp đồng đặt cọc

6.1. Tăng cường tính pháp lý

Việc công chứng hợp đồng đặt cọc không chỉ xác nhận nội dung hợp đồng mà còn mang lại sự bảo vệ mạnh mẽ trong trường hợp có tranh chấp pháp lý sau này. Hợp đồng công chứng có giá trị chứng minh cao hơn so với hợp đồng miệng hoặc hợp đồng viết không công chứng.

6.2. Phòng ngừa tranh chấp

Công chứng hợp đồng giúp giảm thiểu khả năng xảy ra tranh chấp bởi vì nó đảm bảo rằng các bên đã thỏa thuận rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của mình. Hợp đồng công chứng sẽ có giá trị như một chứng cứ trong trường hợp có bất kỳ mâu thuẫn nào xảy ra.

6.3. Giảm thiểu rủi ro

Các bên tham gia hợp đồng đặt cọc công chứng sẽ cảm thấy an tâm hơn vì họ đã có một bằng chứng pháp lý xác nhận quyền lợi và nghĩa vụ của mình, điều này giúp giảm thiểu rủi ro gian lận hoặc không thực hiện nghĩa vụ.

Hợp đồng công chứng đặt cọc

>>> Tìm hiểu: Chi phí lập vi bằng đặt cọc mua bán đất hết bao nhiêu tiền?

Kết luận

Hợp đồng công chứng đặt cọc đóng một vai trò không thể thiếu trong các giao dịch thương mại hiện nay, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản. Dù không bắt buộc phải công chứng, nhưng việc thực hiện công chứng sẽ mang lại nhiều lợi ích về mặt pháp lý, bảo vệ quyền lợi cho cả bên đặt cọc và bên nhận đặt cọc.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc cần thêm thông tin, hãy liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ theo số hotline 0966.22.7979 hoặc ghé thăm văn phòng trực tiếp để được hỗ trợ nhanh chóng, giúp bạn thực hiện các giao dịch an toàn và hiệu quả.

>>> Giải đáp: Hợp đồng đặt cọc bị vô hiệu trong những trường hợp nào?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.

2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.