Trong bối cảnh thị trường bất động sản phát triển nhanh chóng, nhu cầu công chứng các hợp đồng mua bán ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, hình thức công chứng treo cũng xuất hiện và gây ra không ít lo ngại cho người tham gia giao dịch. Bài viết dưới đây sẽ nói rõ việc công chứng treo có bị xử phạt không, những rủi ro mang lại, cũng như các quy định pháp luật liên quan.
1. Tìm hiểu về công chứng treo
1.1. Khái niệm công chứng treo
Công chứng treo là một hình thức mà các bên thực hiện công chứng nhưng chưa hoàn tất các điều kiện cần thiết để văn bản công chứng có giá trị pháp lý. Hình thức này có thể được chia thành hai loại chính:
- Hai bên ký nhưng chưa đóng dấu: Trong trường hợp này, các bên đã thỏa thuận và ký vào hợp đồng nhưng chưa hoàn tất quy trình công chứng, tức là chưa có sự xác nhận của công chứng viên qua việc đóng dấu. Thực tế, việc này có thể phát sinh do một bên, thường là bên mua, không muốn ký vào hợp đồng ngay mà chỉ để cho bên bán ký trước để chờ xác nhận thông tin và thực hiện ký tên sau.
- Công chứng rồi nhưng không sang tên: Ở dạng này, hợp đồng đã được công chứng và có dấu của công chứng viên, nhưng việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất vẫn chưa được thực hiện, tức là quyền sở hữu tài sản vẫn chưa được chuyển giao cho bên nhận chuyển nhượng. Điều này có thể xảy ra do thiếu thông tin cần thiết hoặc vì lý do pháp lý khác khiến quyền sở hữu tài sản không thể chuyển giao ngay lập tức.
Công chứng treo, dù có thể tạm thời giúp các bên giải quyết các vấn đề trong giao dịch, nhưng hoàn toàn không tuân thủ quy định pháp luật. Việc thiếu hụt về chữ ký, thông tin cần thiết hoặc không thực hiện đầy đủ các quy trình pháp lý sẽ dẫn đến nhiều rủi ro và tranh chấp về sau, ảnh hưởng đến tính hiệu lực của hợp đồng trong tương lai.
1.2. Đặc điểm của công chứng treo
Công chứng treo không có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ như hợp đồng đã được hoàn thiện. Điều này có thể hiểu như sau:
- Thời điểm có hiệu lực: Theo Điều 5 Luật Công chứng 2014, văn bản công chứng có hiệu lực từ thời điểm công chứng viên ký và đóng dấu. Công chứng treo thì không đáp ứng các điều kiện để công chứng viên thực hiện việc công chứng.
- Khả năng bị tuyên vô hiệu: Trong trường hợp phát sinh tranh chấp, những hợp đồng công chứng treo có nguy cơ bị tuyên vô hiệu do không đầy đủ thông tin và chữ ký.
>>> Tìm hiểu: 11 Hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động công chứng.
2. Rủi ro khi thực hiện công chứng treo
Dù có vẻ như công chứng treo là một giải pháp linh hoạt trong nhiều tình huống, nhưng nó thực sự ẩn chứa nhiều rủi ro mà người tham gia giao dịch cần phải cảnh giác.
2.1. Rủi ro về giá trị pháp lý
Văn bản công chứng treo không được pháp luật công nhận, có thể bị tuyên vô hiệu trong tình huống xảy ra tranh chấp. Điều này đồng nghĩa với việc bên thực hiện công chứng sẽ không được bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
2.2. Rủi ro giao dịch
Các bên có thể không còn an tâm trong giao dịch của mình vì có nhiều điều kiện chưa rõ ràng hoặc hoàn thành:
- Thiếu chữ ký: Như đã đề cập, việc một bên ký trước có thể dẫn đến việc hợp đồng không còn giá trị khi bên đã ký qua đời trước khi bên còn lại hoàn tất giao dịch.
- Thay đổi ý định: Một bên có thể thay đổi ý định hoặc các điều kiện của hợp đồng trong thời gian "treo", gây thiệt hại cho bên đã thực hiện nghĩa vụ dựa trên hợp đồng đó.
2.3. Rủi ro tài chính và hành chính
Công chứng treo cũng có thể dẫn đến các hậu quả tài chính như:
- Xử phạt hành chính: Như sẽ được phân tích ở phần sau, việc không thực hiện sang tên quyền sử dụng đất có thể dẫn đến việc bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
- Chi phí pháp lý: Các rủi ro pháp lý có thể làm phát sinh chi phí liên quan đến việc khởi kiện hoặc giải quyết tranh chấp tại tòa án.
>>> Khám phá: Luật mới từ 01/07/2025: Không còn là công chứng viên vẫn phải bồi thường thiệt hại.
3. Xử phạt khi công chứng nhưng không sang tên
3.1. Các quy định pháp luật về xử phạt
Theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP, hành vi mua đất nhưng không thực hiện sang tên (công chứng treo) sẽ dẫn đến xử phạt hành chính. Mức xử phạt cụ thể còn phụ thuộc vào khu vực và thời gian vi phạm.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.2. Biện pháp khắc phục hậu quả
Trong trường hợp vi phạm, bên liên quan sẽ bị buộc thực hiện thủ tục đăng ký đất đai theo quy định của pháp luật để khắc phục tình trạng này.
3.3. Quy định nghĩa vụ của các bên
Các bên tham gia hợp đồng chuyển nhượng cũng cần lưu ý đến các nghĩa vụ của mình, bao gồm:
- Cung cấp thông tin đầy đủ, trung thực về quyền sử dụng đất.
- Chuyển giao đất theo đúng thỏa thuận trong hợp đồng.
- Thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.
4. Giải pháp để tránh rủi ro từ công chứng treo
Để tránh những rủi ro liên quan đến công chứng treo, các bên có thể thực hiện các bước sau:
- Kiểm tra thông tin trước khi giao dịch: Đảm bảo rằng quyền sử dụng đất rõ ràng và không có tranh chấp.
- Thực hiện giao dịch hợp pháp: Nên tránh công chứng theo hình thức treo và yêu cầu hoàn tất các thủ tục trước khi ký kết hợp đồng.
- Tư vấn pháp lý: Tìm đến các văn phòng công chứng uy tín như Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ để được tư vấn và hỗ trợ trong các giao dịch.
>>> Tìm hiểu: 7 Thay đổi quan trọng của Luật Công chứng 2024, có hiệu lực từ 01/07/2025.
Kết luận
Công chứng treo tuy có thể mang lại sự linh hoạt tạm thời trong một số giao dịch nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro và hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Các bên tham gia giao dịch cần thận trọng và tuân thủ các quy định pháp luật để bảo vệ quyền lợi của mình.
Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc công chứng hoặc có thắc mắc về các quy định pháp lý liên quan, hãy liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ theo số hotline 0966.22.7979 hoặc ghé thăm văn phòng trực tiếp. Chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp và hiệu quả, giúp bạn hoàn tất các giao dịch một cách an toàn và nhanh chóng.
>>> Giải đáp: Những loại hợp đồng nào bắt buộc phải làm tại văn phòng công chứng?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
Tin liên quan
