Tranh chấp ranh giới đất liền kề: Cách giải quyết nhanh chóng, đúng luật?

05/09/2025

Tranh chấp ranh giới đất liền kề là một trong những vấn đề phổ biến và nhạy cảm nhất trong lĩnh vực đất đai. Nếu không được giải quyết kịp thời, nó không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp mà còn làm sứt mẻ tình cảm láng giềng. Vậy, làm thế nào để giải quyết tranh chấp này một cách nhanh chóng và tuân thủ đúng quy định của pháp luật?

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về thủ tục giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề, từ nguyên nhân, trình tự các bước thực hiện đến những lưu ý quan trọng để bảo vệ quyền lợi của mình.

Có thể bạn quan tâm>>>Hàng xóm không ký giáp ranh: Cách xử lý đúng luật

>>> Thủ tục tách thửa hoặc hợp thửa đất: Hướng dẫn chi tiết mới nhất 2025

I. Nguyên nhân và căn cứ pháp lý của tranh chấp ⚖️

1. Nguyên nhân tranh chấp ranh giới đất liền kề thường gặp

Tranh chấp ranh giới đất thường phát sinh từ những lý do sau:

Mốc giới không rõ ràng: Do mốc giới bị xê dịch, mất đi sau thời gian dài sử dụng hoặc do mâu thuẫn từ khi mua bán, chuyển nhượng.
Lấn chiếm đất: Một bên tự ý xây dựng công trình, trồng cây hoặc sử dụng một phần diện tích đất liền kề.
Sai sót trong hồ sơ địa chính: Có sự chênh lệch giữa diện tích thực tế và diện tích trên Giấy chứng nhận hoặc bản đồ địa chính do lỗi của cơ quan đo đạc qua các thời kỳ.
Thiếu hiểu biết pháp luật: Một số người dân không nắm rõ quy định về ranh giới, tự ý hành động gây ra tranh chấp.

tranh chấp ranh giới đất liền kề

2. Căn cứ pháp lý

Để giải quyết tranh chấp, bạn cần nắm vững các quy định sau:

Luật Đất đai 2013: Điều 202 và Điều 203 quy định rõ về thẩm quyền và thủ tục giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề. Đây là căn cứ quan trọng nhất để xác định trình tự giải quyết vụ việc.
Bộ luật Dân sự 2015: Điều 175 quy định về ranh giới giữa các bất động sản liền kề và nghĩa vụ tôn trọng ranh giới đó. Điều này là cơ sở để xác định quyền và nghĩa vụ của các bên.
Ví dụ: Bà Lan và ông Minh là hai hộ liền kề. Giấy chứng nhận của ông Minh ghi diện tích 100 m² và có sơ đồ thửa đất rõ ràng. Tuy nhiên, khi ông Minh xây tường rào, ông lấn sang 1m đất của bà Lan. Hành vi này của ông Minh là vi phạm Điều 175 Bộ luật Dân sự 2015, làm phát sinh tranh chấp.

II. Trình tự giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề 📌

Theo quy định của pháp luật, các tranh chấp về đất đai phải được giải quyết qua ba cấp độ, bắt đầu từ cấp cơ sở.

Bước 1: Hòa giải tại UBND cấp xã (Bắt buộc)

Đây là bước đầu tiên và bắt buộc trước khi các bên đưa vụ việc ra Tòa án.

Nộp đơn: Một hoặc cả hai bên có đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai gửi đến UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất.
Tổ chức hòa giải: UBND cấp xã sẽ thành lập Hội đồng hòa giải, mời các bên tranh chấp, đại diện thôn/tổ dân phố, cán bộ địa chính đến để giải quyết.
Kết quả: Cuộc hòa giải được lập thành biên bản, ghi rõ kết quả "hòa giải thành" hoặc "hòa giải không thành".
Lưu ý: Nếu các bên tự hòa giải không thành, biên bản hòa giải tại UBND cấp xã là giấy tờ không thể thiếu để tiếp tục các bước giải quyết sau.

Bước 2: Khởi kiện tại Tòa án hoặc yêu cầu UBND cấp có thẩm quyền giải quyết

Nếu hòa giải tại UBND cấp xã không thành, người dân có quyền lựa chọn một trong hai phương án sau:

Lựa chọn 1: Khởi kiện tại Tòa án: Các bên có thể nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất tranh chấp. Tòa án sẽ xem xét hồ sơ, tiến hành thẩm định tại chỗ, đo đạc lại ranh giới để đưa ra phán quyết cuối cùng.
Lựa chọn 2: Yêu cầu UBND cấp trên giải quyết: Gửi đơn lên UBND cấp huyện, tỉnh (tùy từng trường hợp).
- UBND cấp huyện: Giải quyết tranh chấp nếu các bên không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đấthoặc có Giấy chứng nhận nhưng không có hồ sơ liên quan.
- UBND cấp tỉnh: Giải quyết tranh chấp giữa các tổ chức hoặc giữa tổ chức với cá nhân.
Ví dụ thực tế: Ông A và ông B tranh chấp ranh giới. Sau khi hòa giải không thành tại UBND xã, ông A nộp đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân cấp huyện. Tòa án đã cử cán bộ địa chính xuống đo đạc lại hiện trạng và so sánh với hồ sơ địa chính gốc. Kết quả đo đạc cho thấy ông B đã lấn chiếm 1,5m² đất của ông A. Tòa án ra phán quyết buộc ông B phải trả lại diện tích đất đã lấn chiếm.

tranh chấp ranh giới đất liền kề

Xem thêm>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín

>>>Nếu bạn đang quan tâm đến thủ tục sang tên đất sau khi giải quyết tranh chấp, hãy tham khảo ngay dịch vụ sang tên sổ đỏ để được hướng dẫn chi tiết và tiết kiệm thời gian.

III. Hồ sơ và thời gian giải quyết 🕒

1. Hồ sơ cần chuẩn bị

Khi giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:

Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp hoặc đơn khởi kiện.
Bản sao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Bản sao CCCD/CMND của các bên liên quan.
Biên bản hòa giải tại UBND cấp xã (bắt buộc).
Các bằng chứng khác: bản đồ địa chính cũ, ảnh chụp hiện trạng, văn bản thỏa thuận, lời khai của nhân chứng...

2. Thời gian giải quyết

Hòa giải tại UBND cấp xã: Tối đa 45 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.
Giải quyết tại Tòa án: Thời gian có thể kéo dài từ 4–6 tháng, hoặc lâu hơn nếu vụ việc phức tạp hoặc có kháng cáo.

IV. Các câu hỏi thường gặp về tranh chấp ranh giới đất liền kề ❓

1. Thủ tục giải quyết tranh chấp ranh giới đất tại UBND xã như thế nào?

UBND xã tiếp nhận đơn, tổ chức hòa giải với sự tham gia của các bên và lập biên bản kết quả. Đây là thủ tục bắt buộc theo Điều 202 Luật Đất đai 2013.

2. Nếu hòa giải tranh chấp ranh giới đất không thành thì phải làm gì?

Bạn có thể lựa chọn khởi kiện ra Tòa án nhân dân cấp huyện hoặc gửi đơn lên UBND cấp huyện/tỉnh để được giải quyết theo thẩm quyền, tùy thuộc vào loại giấy tờ mà bạn có.

3. Giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề mất bao lâu?

Hòa giải tại UBND xã tối đa 45 ngày. Trong khi đó, việc giải quyết tại Tòa án có thể mất từ 4 đến 6 tháng hoặc lâu hơn.

4. Có cần phải đo đạc lại ranh giới đất để giải quyết tranh chấp không?

Việc đo đạc lại ranh giới là rất cần thiết, đặc biệt khi các bên không có bản đồ địa chính hoặc hồ sơ bị sai sót. Việc đo đạc giúp xác định chính xác diện tích và ranh giới thực tế, làm cơ sở cho việc hòa giải hoặc xét xử.

5. Hồ sơ giải quyết tranh chấp ranh giới đất gồm những gì?

Hồ sơ bao gồm: Đơn yêu cầu giải quyết, bản sao Giấy chứng nhận, bản sao CCCD/CMND, biên bản hòa giải và các bằng chứng liên quan như ảnh chụp, bản đồ địa chính.

V. Kết luận

Tranh chấp ranh giới đất liền kề là vấn đề nhạy cảm, nhưng hoàn toàn có thể được giải quyết một cách hiệu quả nếu bạn nắm rõ quy định của pháp luật và tuân thủ đúng trình tự. Việc hòa giải tại địa phương là bước đi khôn ngoan, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và giữ gìn tình cảm láng giềng.

Nếu vụ việc trở nên phức tạp, đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia pháp lý. Để đảm bảo tính chính xác của các văn bản pháp lý, bạn có thể liên hệ với văn phòng công chứng uy tín để được tư vấn và hỗ trợ.

📍 Cần hỗ trợ tư vấn thực hiện thủ tục công chứng 📢 Liên hệ ngay Văn phòng Công chứng Nguyễn Huệ để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết!