Công chứng viên có quyền từ chối công chứng không?

20/12/2024

Trong lĩnh vực công chứng, không ít người thắc mắc về quyền hạn của công chứng viên, trong đó có câu hỏi “Công chứng viên có quyền từ chối công chứng không?”. Việc hiểu rõ về quyền từ chối công chứng sẽ giúp khách hàng và các bên liên quan nhận thức đúng đắn về quy trình công chứng, từ đó bảo vệ các quyền lợi hợp pháp và giảm thiểu rủi ro.

1. Quy định pháp lý về quyền từ chối công chứng

Theo Luật Công chứng 2014, công chứng viên không chỉ thực hiện nhiệm vụ công chứng mà còn có quyền từ chối công chứng trong một số trường hợp cụ thể. Điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi của công chứng viên mà còn đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người yêu cầu công chứng. Cụ thể, tại Điều 56 Luật Công chứng, có các quy định rõ ràng về khi nào công chứng viên có quyền từ chối công chứng.

2. Các trường hợp công chứng viên có quyền từ chối công chứng

Công chứng viên có thể từ chối công chứng trong các tình huống sau:

Hồ sơ yêu cầu công chứng không rõ ràng

Nếu công chứng viên nghi ngờ về tính chính xác hoặc tính hợp pháp của thông tin trong hồ sơ yêu cầu công chứng, họ có quyền yêu cầu người yêu cầu công chứng làm rõ. Nếu sau khi làm rõ vẫn không thể đảm bảo được tính hợp pháp của giao dịch, công chứng viên có thể từ chối công chứng.

Nghi ngờ về năng lực hành vi dân sự

Khi công chứng viên có lý do để nghi ngờ người yêu cầu công chứng không đủ năng lực hành vi dân sự, chẳng hạn như mắc bệnh tâm thần hoặc các bệnh lý khác, họ có thể yêu cầu người đó làm rõ tình hình sức khỏe hoặc ý thức trước khi tiến hành công chứng. Nếu không thể làm rõ hoặc xác minh được tình trạng này, công chứng viên sẽ có quyền từ chối.

Điều khoản vi phạm pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội

Công chứng viên cần phải xem xét kỹ lưỡng nội dung các hợp đồng, giao dịch. Nếu họ phát hiện có điều khoản nào trong dự thảo hợp đồng vi phạm pháp luật hoặc đi ngược lại với đạo đức xã hội, họ có trách nhiệm yêu cầu sửa chữa. Nếu người yêu cầu không đồng ý sửa chữa, công chứng viên hoàn toàn có quyền từ chối công chứng.

Hoạt động lừa dối, cưỡng ép

Nếu công chứng viên nhận thấy có dấu hiệu lừa dối, đe dọa, hoặc cưỡng ép trong các giao dịch, họ có quyền từ chối công chứng cho đến khi những nghi ngờ này được làm sáng tỏ.

Công chứng viên có quyền từ chối công chứng không?

>>> Tìm hiểu về: Công chứng viên và trách nhiệm đối với khách hàng

3. Xử lý vi phạm khi từ chối công chứng

Mặc dù công chứng viên có quyền từ chối công chứng, nhưng nếu công chứng viên từ chối công chứng mà không có lý do chính đáng, họ sẽ phải chịu sự xử phạt. Cụ thể, theo Nghị định 82/2020/NĐ-CP, công chứng viên vi phạm bị xử phạt từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng nếu không đưa ra lý do hợp lý khi từ chối yêu cầu công chứng.

Đây là quy định nghiêm ngặt nhằm đảm bảo rằng công chứng viên hành xử công bằng và minh bạch trong mọi hoạt động công chứng. Việc này không chỉ bảo vệ quyền lợi của người yêu cầu công chứng mà còn đảm bảo rằng công chứng viên không mắc phải những hành vi từ chối tùy tiện.

4. Quy trình từ chối công chứng

Khi từ chối công chứng, công chứng viên phải tuân thủ một quy trình nhất định:

Thông báo lý do từ chối: Công chứng viên cần thông tin ngay cho người yêu cầu công chứng về lý do từ chối, giúp họ có thể hiểu và, nếu cần thiết, thực hiện các bước khắc phục.
Ghi biên bản: Việc từ chối công chứng cần được ghi lại bằng văn bản để tạo dựng hồ sơ rõ ràng, có thể được sử dụng trong trường hợp cần thiết sau này.
Hướng dẫn cụ thể: Nếu có khả năng khắc phục tình trạng, công chứng viên nên hướng dẫn người yêu cầu công chứng các bước cần thực hiện để hoàn thiện hồ sơ.

5. Ý nghĩa của việc quy định rõ ràng

Quy định quyền từ chối công chứng không chỉ bảo vệ công chứng viên mà còn bảo đảm rằng các giao dịch dân sự diễn ra một cách minh bạch, chính xác và đúng pháp luật. Điều này cũng góp phần làm giảm thiểu khả năng phát sinh tranh chấp trong tương lai giữa các bên tham gia giao dịch.

Công chứng viên có quyền từ chối công chứng không?

>>> Giải đáp vấn đề: Công chứng viên có quyền sửa đổi nội dung hợp đồng không?

Với những quy định rõ ràng trong Luật Công chứng 2014, công chứng viên có quyền từ chối công chứng trong nhiều trường hợp để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bản thân cũng như của người yêu cầu công chứng. Tuy nhiên, họ cũng phải có lý do chính đáng cho việc từ chối của mình.

Nếu bạn đang cần sự hỗ trợ công chứng hoặc có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến quy trình công chứng, hãy liên hệ với Văn phòng Công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi cung cấp dịch vụ công chứng chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp bảo vệ quyền lợi của bạn trong các giao dịch. Gọi ngay cho chúng tôi qua hotline 0966.22.7979 hoặc ghé thăm văn phòng để được tư vấn và hỗ trợ tận tình!

>>> Tìm hiểu: Ai có thể làm công chứng viên? Điều kiện và quy trình cần biết

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.

2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.